Goplana

Literacki portret Goplany z dramatu Juliusza Słowackiego Balladyna żywo odmalowuje Skierka, nawiązując wyraźnie do motywiki wodnej. Oto przyrównuje swą władczynię do liścia ajeru, czyli tataraku, aby podkreślić jej lekkość i zwiewność. Porównuje też swoją królową do łabędzia, żeby wyeksponować jej płynność ruchów. Warto w tym miejscu odnotować, iż łabędź często uosabiał kobiecą urodę. Jawił się także jako atrybut bóstw i muz. Interesujące jest zatem to, że Afrodyta była przedstawiana jako bogini wzlatującą na łabędziu w powietrze. Natomiast w mitologii skandynawskiej łabędź był związany z Freją, zrodzoną, jak Afrodyta z piany morskiej. Trzy Norny – boginie losu, istnienia i konieczności oraz elfy i trolle chętnie przybierały postać łabędzia.

Ten ptak wywołuje również konotacje solarne i generuje sensy związane z doskonałością, szlachetnością, czystością. Skierka porównuje też Goplanę do rybki, która wyskoczyła z wody. Należy pamiętać, iż ryba wzbudza skojarzenia nie tylko z żywiołem akwatycznym, ale i z żywiołem kobiecości. Pomocnik królowej Gopła zwraca także uwagę na jej „białe rączki”, przydając tym samym wodnej damie akcentu malarskiego. Nimfa wedle słów sługi wdzięcznie wiesza się również na niezabudek warkoczu. Niezabudki czyli niezapominajki poprzez swą barwę kwiatów kojarzą się z niebem, są darem niebios dla ziemi, wyzwalają marzenia, stając się odpowiednikiem nadziei związanych z odradzająca się przyrodą. Aby podkreślić niezwykłość kreacji królowej jeziora wykorzystane zostały też brylantowe iskry, które ta krzesze pod swą stopą. Iskra zaś to symbol uduchowienia, cząsteczka boskiej egzystencji. Natomiast brylant postaciuje piękno. Deskrypcję Goplany dopełnia nietypowy wianek, który tworzą powiązane za nóżki jaskółki, gdyż owe ptaki wedle wierzeń ludowych jesień i zimę spędzają w wodzie, na dnie, a dopiero wiosną ożywają. Hebanowy wianek tworzy kontrast ze złotymi włosami królowej jeziora. Kolor złoty uosabia największe tajemnice ziemi i łączy się z wyższymi mocami i ze światem bogów. Wiadomo, że elementy solarne są przypisane bóstwom o charakterze wegetacyjnym. Literacka kreacja Goplany wkomponowuje się w paradygmat estetyki piękna. Królowa Gopła staje się wobec tego ucieleśnieniem femme fragile, albowiem jawi się jako eteryczna istota. Warto w tym miejscu podkreślić, iż woda ewokuje związek z ulotnością. Goplana w przestrzeni utworu Słowackiego zaprezentowana jest nie tylko jako władczyni wodnej toni jeziora, lecz również boginka wiosny. Co pozostaje ze sobą w ścisłym związku, gdyż woda uchodzi za siedzibę sił życiodajnych (woda = życie). Już starożytni wierzyli w to, że nimfy mają moc użyźniania ziemi, wpływają na wzrost roślin. Dzięki ożywczym właściwościom słodkich wód śródlądowych stały się karmicielkami roślin i owoców. Oto Napoje, urodziwe nimfy, przebiegające ze śpiewem zbocza wzgórz, cieniste parowy i żyzne doliny sprzyjały rozwijaniu się pąków i wschodzeniu traw..

                                                                                                          Romantyczne fantazmaty demonicznej kobiecości